Տեսական նյութ
Ձևակերպենք ամբողջ թվերի բաժանման համապատասխան կանոնները:
Կանոն 1.
Միևնույն նշանն ունեցող ամբողջ թվերի քանորդը դրական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է բաժանելիի և բաժանարարի բացարձակ արժեքների քանորդին:
Օրինակ՝
(-15):(-5)=+|-15|:|-5|=+15: 5=3
Կանոն 2.
Տարբեր նշաններ ունեցող ամբողջ թվերի քանորդը բացասական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է բաժանելիի և բաժանարարի բացարձակ արժեքների քանորդին:
Օրինակ՝
(-15):(+5)=-|-15|:|+5|=-15:5=-3:
Նշենք նաև, որ ոչ մի ամբողջ թիվ 0-ի բաժանել չի կարելի, իսկ 0-ն ցանկացած ամբողջ թվի բաժանելու արդյունքը հավասար է 0-ի։
Առաջադրանքներ
1. ա) Երկու ամբողջ թվերի քանորդը դրական է։ Ի՞նչ նշաններ կարող են ունենալ բաժանելին և բաժանարարը։ Պետք է, որ երկուսն էլ նույն նշանը ունենան։
բ) Երկու ամբողջ թվերի քանորդը բացասական է։ Ինչպիսի՞ն պիտի լինեն բաժանելիի և բաժանարարի նշանները։ Պետք է, որ տարբեր նշաներ լինեն։
2․ Հաշվե՛ք.
ա) +38 ։ (–19)=(-2)
բ) –420 ։ (–15) =28
գ) 0 ։ (–14)=0
դ) –600 ։ (–150)=4
ե) –531 ։ (+3)=(-177)
ը) –121 ։ (–11)=11
3․ Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի հավասարություն.
ա) –3 · (-7) = 21,
բ) –10 · 0 = 0,
գ) –21 · (-2) + 3 = 45,
դ) 6 · (-6) = –36,
ե) –9 · 9 + 1 = –80,
զ) 2 – 3 · (18) = 20։
4․ Հաշվե՛ք.
ա) 8 ։ (–2) – 14 ։ (–7) + (–12) ։ 4=(-5)
դ) (–55 ։ 11 + 48 ։ (–16)) ։ (–4)=2
բ) –18 ։ (–9) + 16 ։ (–8) – 24 ։ (–6)=(-4)
ե) –66 ։ (72 ։ (–9) + 105 ։ (–35))=6
գ) (33 ։ (–3) – 40 ։ (–8)) ։ (–3)=2
զ) –84 ։ (–56 ։ (–7) + 54 ։ (–9))=(-42)